ТАМАННИЁТИ
раиси шаҳри Хоруғ Кишвар Шамирӣ ба ифтиори 29-умин солгарди Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон
Ҳамдиёрони азиз!
Дар интиҳои асри 20 миллати куҳанбунёди тоҷик соҳиби давлати комилан мустақили миллӣ шуд, ки имрўз мо 29 - солагии ин дастоварди бузурги таърииро ҳамчун ҷашни муқаддастарини умумимиллӣ таҷлил мекунем.
Ба ин муносибат халқи азизу шарафманди тоҷик, минҷумла сокинони созандаи шаҳри Хоруғро самимона табрик гуфта, ба ҳар як хонадони тоҷик сулҳу сафо, хушбахтӣ ва осоишу рўзгори обод орзу менамоям.
Истиқлолият шиносномаи ҳастии давлати комилҳуқуқ ва соҳибихтиёри тоҷикон дар ҷомеаи ҷаҳонист, ки низоми давлатдорӣ, сиёсати дохиливу хориҷӣ, сиёсати иқтисодӣ, иҷтимоӣ ва фарҳангии хешро мустақилона пеш мебарад.
Боиси шодмонист, ки имрўз ҳар як фарди боору номуси кишвар ба қадри ин ҳадяи бебаҳо расида, шукри Истиқлол менамояд ва бо ѓайрати дучанд баҳри ободии Ватани аҷдодии хеш камари ҳиммат баста аст.
Истиқлолият ба мо давлати дунявӣ, ҳуқуқбунёд ва демократӣ дод, ки онро имрўз зиёда аз 130 мамлакати дунё расман эътироф намудааст.
Ҷашне, ки имрўз мо онро истиқбол намуда истодаем, миллати моро ба дарки амиқи як ҳақиқати бебаҳо ҳидоят хоҳад кард.
Баъди чандин садсолаҳо имконият пайдо гардид, ки 9- уми сентябри соли 1991 дар харитаи сиёсии ҷаҳон давлати мустақилу соҳибихтиёри Тоҷикистон бори дигар арзи ҳастӣ ёфта, марҳилаи наву тозае дар ҳаёти халқи мо ба вуқўъ пайваст.
Аз ин рў, санаи 9-уми сентябри соли 1991 на танҳо рўзи Истиқлолияти Тоҷикистон, балки чун санаи барқарорсозии адолати таърихӣ ва эҳёи давлатдории навини тоҷикон азизу муқаддас аст.
Бо мақсади барқарор намудани сохти конститутсионӣ моҳи ноябри соли 1992 дар шаҳри Хуҷанд Иҷлосияи 16-уми Шўрои Олии мамлакат даъват гардид ва дар назди вакилони халқ масъалаи ба тариқи осоиштагӣ ҳал намудани муноқишаҳои сиёсии тарафҳои даргир гузошта шуда буд.
Иҷлосияи таърихии 16-уми Шўрои Олӣ дар ташкили давлату ҳукумати нави Тоҷикистон замина гузошт. Ба бахти мардуми озоданажоди тоҷики маҳз дар ҳамин Иҷлосия Эмомалӣ Раҳмон раиси Шўрои Олӣ интихоб гардида, роҳи эмори давлатдорию давлатсозиро бо роҳу усули дигар пеша намуд. Ин давраи хеле ҳассос ва сарнавиштсоз дар таърихи давлатдории навини тоҷикон маҳсуб меёбад. Он айём на ҳар кас ҷуръати ба даст гирифтани идораи давлат дар ҳоли парокандагӣ буда ва қисматаш норавшанро дошт. Эмомалӣ Раҳмон новобаста ба ҳамаи нотавонбинҳои душманони миллат, ки ба ояндаи давлати тозаистиқлоли мо хушбин набуданд, ҳамчун роҳбари ҷавон ҷасурона идоракунии давлатро ба уҳда гирифт.
Эмомалӣ Раҳмон ҳамчун вакили мардумӣ, ки дар байни зиёда аз даҳ номзад интихоб гардида буд, ҳамеша бо ростҷўи, ҳақиқатҷўӣ, серталаб нисбат ба худ ва дигарон дар ҳамаи иҷлосияҳои Шурои Олӣ нақши аввалиндараҷа мебозид. Вай савганд ёд намуд, ки: «… кори худро аз сулҳ оѓоз хоҳам кард… Ман тарафдори давлати демократӣ ва ҳуқуқбунёд мебошам. Мо ҳама бояд ёру бародар бошем то, ки вазъиятро ором намоем…». Ин садоқату самимиятро дар ҷараёни хизматҳояш дар назди халқу Ватан Эмомалӣ Раҳмон то ба имрўз собит намуда истодааст.
Аввалин сухани Ҷаноби Олӣ аз пойдории сулҳ ва оштию ҳамдигарфаҳмии миллат, муттаҳидӣ ва давлати мустақили тоҷикон оѓоз ёфт. Ў тавонист кишвари дар вартаи нокомиҳо қарордоштаи моро ба соҳили мурод расонад. Ҳол он, ки роҳи мо ба сўи сулҳу суббот тахту ҳамвор набуд. Ин ҷо хиради фитрии миллати тоҷик бар ҷаҳл ѓолиб омада, дасти ҳам гирифтан, наҷоти миллат ва бақои давлат гардид. Ба имзо расидани Созишномаи истиқрори сулҳ байни тоҷикон, марҳилаи нави таърихӣ дар самти давлатдории мустақили тоҷикон шурўъ гардид.
Маҳз, Эмомалӣ Раҳмон ҳамчун раиси Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ҳамзамон Сарвари давлат барномаи мукаммали аз буҳрони сиёсӣ, иқтисодӣ, фарҳангӣ ва маънавӣ баровардани кишварро ба миён гузошт.
Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон борҳо аҳамияти Созишномаи сулҳро чунин арзёбӣ намуданд. «… қадру манзалати санади сулҳи мо баробар бо
Эъломияи Истиқлолияти мост. Чунки яке агар барои мо мустақилият оварда бошад, дигаре дар сарзамини азиятдидаи мо сулҳу субот ва Ваҳдати миллиро таъмин намуд. Бинобар ин сулҳ барои мардуми мо баробари Истиқлолият муқаддас ва бебаҳост ».
Маҳз бо заминаи қарорҳои қабулшудаи иҷлосияи мазкур вазифаҳои муҳими ояндасоз нахустин хиштҳои пойдевори Истиқлолияти воқеӣ ва давлатдории миллӣ гузошта шуда, мустақилият имконият фароҳам овард, ки Тоҷикистони азиз соҳиби рамзҳои давлатӣ Парчам, Нишон ва Суруди нави миллӣ, Қушунҳои сарҳадӣ, Пули миллӣ, шиносномаи миллӣ ва узви комилҳуқуқи Созмони Милали Муттаҳид, Созмони Амният ва Ҳамкорӣ дар Аврупо, Созмони Конфронси Исломӣ, Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил, Созмони Аҳдномаи Амнияти Дастаҷамъӣ, Созмони Ҳамкории Шанхай, Созишномаи умумиҷаҳонии Савдо, чандин сохторҳои ҳамкориҳои бисёрҷонибаи байналмилаливу минтақавӣ ва аъзои даҳҳо ташкилотҳои байналмилалӣ гардид.
Аз нигоҳи имрўза ва оянда боифтихор бояд тазаккур дод, ки суханрониҳо ва фаъолияти амалии Эмомалӣ Раҳмон дар ин иҷлосияи таърихӣ ба қалби мардуми кишвар роҳ ёфта, чун маҳбубу роҳбари дилсўз пазируфта шуд.
Се арзиши муқаддас, яъне Истиқлолият, сулҳу субот ва Ваҳдату ризоияти ҷомеа соҳибихтиёрии ҳар як кишварро муайян намуда, шарти муҳимтарини тараққиёти мамлакат ба шумор меравад.
Вақт ва таҷрибаи таърихи 29 - солаи Истиқлолият исбот намуд, ки роҳи пешгирифтаи Асосгузори сулҳу Ваҳдати миллӣ -Пешвои миллат, Президенти кишвар, Ҷаноби Олӣ муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон роҳи ягонаи наҷоти миллат дар таърихи давлатдории навини Тоҷикистон шинохта шуд.
Шаҳри Хоруѓ чун маркази Вилояти Мухтори Кўҳистони Бадахшон, бахусус дар солҳои соҳибистиқлолии кишвар хеле тараққӣ кард. Дар тамоми соҳаҳои хоҷагӣ дигаргуниҳои фараҳбахш рўи кор омаданд. Бо вуҷуди оне, ки дар солҳои аввали Истиқлолият бар асари бенизомиҳо дар мамлакат сатҳи рушди саноат, сохтмон, маорифу тандурустӣ, фарҳанг ва дигар соҳаҳо ба пастравӣ рў овард, аммо баъди имзои созишномаи истиқрори сулҳ дар кишвар бахусус баъди соли 2000-ум кишвари мо ба марҳалаи рушди устувор ворид гардида, дар шаҳри Хоруѓ низ бо дастгирии Ҳукумати мамлакат соҳаҳои гуногун рушди ҳамаҷонибаи худро пайдо намуданд.
Дар соҳаҳои сохтмон, роҳ, нақлиёт, алоқа ва тамоми бахшҳои иҷтимоӣ бо дастгирии Ҳукумати Ҷумҳурӣ ва мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии вилоят пешравиҳои зиёд ба амал омаданд. Қабул гардидани Барномаи рушди иҷтимои-иқтисодии шаҳри Хоруѓ то соли 2015, сафарҳои пайвастаи Роҳбари давлат ба вилоят аз ҷумла ба шаҳри Хоруѓ, инчунин дигар гурўҳои кории Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, дастуру супоришҳои Сарвари давлат дар алоқамандӣ ба ин масъалаҳо ба пешрафти тамоми соҳаҳои хоҷагӣ мусоидат намуданд.
Дар нахустсафари худ ба шаҳри Хоруѓ, ки соли 1993 сурат гирифт, Раиси онвақтаи Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иброз доштанд, ки «Ман аминам Шумо Бадахшонро ба минтақаи сайёҳӣ табдил медиыед ва Ҳукумати Ҷумҳурӣ барои амалисозии ин ҳадафҳо Шуморо дастгирӣ мекунад».
Дар шаҳри Хоруѓ дар тўли солҳои соҳибистиқлолии мамлакат зиёда аз 200 иншооти самти иқтисодию иҷтимоӣ ба истифода дода шудаанд, ки бо чунин дастгириҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон симои шаҳри Хоруѓ куллан дигаргун гардида истодааст.
Рушди иқтисодӣ иҷтимоии шаҳр пеш аз ҳама ба маблаѓгузорӣ, ѓанӣ гардидани буҷаи худӣ алоқаманд мебошад. Дар солҳои Истиқлолият аз ҳисоби маблаѓгузории давлатӣ ва дигар сарчашмаҳо барои рушди иқтисодӣ бахусус бахшҳои иҷтимоӣ маблаѓҳои зиёд равона карда шудаанд. Соли 2000-ум агар буҷаи шаҳр 409 ҳазор сомонӣ ташкил медод, соли 2013 буҷаи шаҳр 13 млн. 980 ҳаз. 700 сомонӣ пешбинӣ шуааст, ки ин нисбати соли 2000-ум 34 маротиба зиёд аст. Соли 2020 буҷҷети шаҳри Хоруѓ 49 миллиону 900 ҳазор сомониро ташкил медиҳад, ки нисбати буҷҷети соли 2013 қариб се баробар зиёд мебошад.
Маҳз амалишавии ҳадафҳои созандагиву бунёдкорӣ дар татбиқи як қатор Барномаҳои умумидавлатӣ имконият фароҳам овард, ки дар давоми солҳои Истиқлолият дар шаҳр, иқтидорҳои истеҳсолии мавҷуда аз нав барқарор гардида, корхонаҳои нави истеҳсоли мавриди баҳрабардорӣ қарор дода шаванд.
Бояд ёдовар шуд, ки сафарҳои кории Асосгузори сулҳу Ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба шаҳру ноҳияҳои вилоят, минҷумла маркази маъмурии он шаҳри Хоруѓ таҳаввулоти ҷиддиро дар пешрафти иқтисодию иҷтимоии шаҳр рўи кор меорад. Имсол ташрифи навбатиии Ҷаноби Олӣ ба шаҳру ноияҳои вилоят дар арафаи таҷлил аз 29-умин солгарди Истиқлолияти давлатӣ ба вуқўъ пайваста зимни он чандин иншооти гуногуни муҳими иқтисодию иҷтимоӣ мавриди баҳрабардорӣ қарордода шуда, барои бунёди чандин иншооти дигар аз ҷониби Роҳбари давлат санги асос ниҳода шуд.
Дар ташрифи имсолаи Пешвои миллат қисмати якуми муассисаи таълимии №8 барои зиёда аз 200 хонанда мавриди ифтитоҳ қарор дода шуда, сохтмони қисмати дигари он дар ояндаи наздик оѓоз хоҳад шуд. Инчунин, дар партави сиёсати фарҳангпарваронаи Ҳукумати мамлакат бинои нави театри мусиқӣ-мазҳакавии вилоятӣ ба номи Меҳрубон Назаров барои ҳазор ҷойи нишаст ва бо шаклу услуби меъморӣ ба истифода дода шуд, ки ба пешрафти минбаъдаи соҳаи фарҳанг мусоидат хоҳад намуд. Бинои нави бонки давлатии амонатгузории “Амонатбонк” ва маркази савдои “Нигини Хоруғ” аз ҷумлаи иншооте мебошанд, ки дар ташрифи имсолаи Роҳбари давлат ба истифода дода шуданд.
Ҳамзамон, дар ҳошияи эълон гардидани ҳадафи чоруми стратегӣ -саноатикунонии босуръат дар шаҳр сехи дузандагӣ бо 40 ҷойи корӣ, ки аз ҷониби соҳибкори маҳаллӣ бунёд гардидааст, ба истифода дода шуд, ки бо ин иқдом 40 нафар занону бонувон ба кори доимӣ ҷалб гардиданд.
Ҷиҳати боз ҳам осон намудани рафту омади шаҳрвандон дар дохили шаҳр ва бартараф намудани тамбашавии воситаҳои нақлиёт дар шаҳри Хоруѓ барои бунёди купруки нави мошингузар аз болои дарёи “Ғунд” дар маҳаллаи “Дашти Поён” аз ҷониби Пешвои миллат санги асос гузошта шуд, ки дар ду соли охир бо дарозии 200 метр ва паҳноии 50 метр сохта хоҳад шуд. Инчунин, баҳри арҷ гузоштан ба муқаддасоти миллӣ дар майдони Исмоили Сомонӣ дар рў ба рўи Парчами давлатӣ, Нишони давлатӣ инчунин майдончаи нави варзишии маҳаллаи “Тирчид” низ ба истифода дода шуд.
Ҳамаи ин пешравиҳоро мо натиҷаи Истиқлолияти давлатӣ ва Ваҳдати миллӣ меҳисобем, зеро ҳамаи ин ободкориҳоро аз таҳкими сулҳу субот рўи кор меоянд.
Дар охир мехоҳам иброз намоям, ки мутобиқи Қарори ҷаласаи якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон 11 октябри соли 2020 дар малакат интихоботи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон баргузор мегардад.
Итминонамон комил аст, ки сокинони шарафманди шаҳри Хоруѓ имсол низ бо эҳсоси баланди ватандорӣ ва масъулияти бузурги шаҳрвандӣ дар ин маъракаи муҳими сиёсӣ, ки ифодакунандаи бевоситаи ҳокимияти халқ мебошад, иштирок менамоянд, ва баҳри ояндаи дурахшони кишвар номзади арзандаи худро ҷонибдорӣ менамоянд.
Дар хотима бори дигар сокинони шаҳри Хоруѓ ва дар симои онҳо мардуми созандаву бунёдкори тоҷикро ба муносибати 29-солагии Истиқлолияти давлатӣ самимона табрик гуфта ба ҳамаи онҳо саломатию сарфарозӣ, осмони ҳамеша софи Ватан ва комёбию дастовардҳои тозаро таманно менамоям.
Бизузор ҷашни муқаддаси Истиқлолият барои ҳар як фарди соҳибдилу солимфикри кишвар бахту саодат ва сасабзию осудагӣ оварад.
Рўзи Истиқлолияти давлатӣ муборак, ҳамдиёрони арҷманд!